Première Veendammer Wind - bij vlagen schuddebuiken en kippenvel

Ach lieve Iris, zo boordevol dromen

1200 toeschouwers op de dag van de première. Veendammer Wind groeide vanaf de eerste noten dat het dweilorkest Hello Marylou inzette naar de apotheose toe. Wat een prestaties. Iedereen heeft het beste gegeven dat hij had. Dat leidde meerdere malen tot spontaan applaus vanaf de tribunes. Veendammer Wind: een pakkend muzikaal verhaal in een regieconcept dat hilarische en ontroerende scènes opleverde én waarachtig echte voetbalsfeer en echte opera samensmeedde tot wat het moest zijn: volksopera. 

Voor altijd

foto: Nannet Alkema

De lijst van medewerkers die alle lof verdienen is veel en veel te lang. Dus kom naar de Veendammer Wind in het geel-zwart en ontvang het programmaboek gratis. Daar staan we allemaal in vernoemd. Voor vanavond: het wordt heet, dus neem voorzorgsmaatregelen. Maar vooral, zing mee: 'Ons hart is geel-zwart, Veendam kan het horen, het applaus van de Windhoek, het zingen bij het scoren.' 

Olga, de Veendammer Wind

(Elsbeth Gerritsen)

Op de tribune met mijn liefje

Zelfs Rotterdam Kop van Zuid kwam in het geel-zwart

Voetbal is net als opera

Je doet het samen.

Jurgen van den Berg (Radio 1) interviewt Harm-Ydo Hilberdink over Veendammer Wind

Het wiegenlied Handjes kolk... Carina Vinke (Freya) en Elisabeth Kooy (haar dochter Iris)

Voor het interview van vanochtend van Jurgen van den Berg (Radio 1) met Harm-Ydo Hilberdink (regie) volg de link hier beneden. Straks tussen 13 uur en 13.30 een interview in de Muziekfabriek (Radio 4).

https://www.nporadio1.nl/nos-radio-1-journaal/onderwerpen/505820-opera-over-voetbalclub-veendam?fbclid=IwAR0yrfhUuwdIYSc2pSxITZaj2zoaaLZnWXT8sSGqXF5gt1_E_Njv9qJQ9G0

Veendammer Wind - vroeger in 1994

In 1994 bestond de provincie Groningen 400 jaar. Het was het jaar van de Reductie van Groningen (zoek zelf maar op wat dat betekent. Maar Nederland was vanaf dat moment qua grondgebied een feit). Maar dat is niet het enige wapenfeit van dat jaar. In dat jaar was ook een grote herindeling van de provincie Groningen voltooid:  25 nieuwe gemeenten. Die Reductie is indertijd groots gevierd, met koninging en al. Maar één van de feestonderdelen was het schrijven en op muziek zetten van 25 nieuwe gemeenteliederen. Driek van Wissen - later dichter des vaderlands - en Wouter de Koning zetten zich aan deze nobele taak. Daar rolde ook Veendammer Wind uit. Tijdens de persconferentie van de voetbalopera werd mij gevraagd wat Veendammer Wind betekende. Luister naar het lied en het wordt allemaal duidelijk.

Veendammer Wind - vrijdag première - wat goed is om te weten

Erwin de Vries als Berend en Elisabeth Kooy als Iris

De première en de dagen van de voorstellingen van de Veendammer Wind - de enige volks- en voetbalopera sinds mensenheugenis - naderen met rasse schreden. Wie momenteel een kijkje neemt in het voetbalstadion aan de Langeleegte ontdekt één en al bedrijvigheid. Tegen deze achtergrond een nieuwsbrief met tal van tips en wetenswaardigheden over onze aanstaande voetbalopera.

Elsbeth Gerritsen als Veendammer Wind

De avond van de voorstelling. 

We beginnen de voorstelling telkens om 20.30 uur, stadion open om 19.30 uur.

De opera duurt inclusief pauze tot circa 22.45 uur. Tijdens de pauze is er een verloting met mooie vlees(ch)prijzen en een optreden van muziekkorps Voorwaarts.

ATTENTIE: Er zijn géén genummerde zitplaatsen! Iedereen kan zijn eigen plek dus kiezen en iedereen zit op een onoverdekte tribune met houten bankjes. Bereid u zich voor op de verwachte weersomstandigheden: neem zonnebrandcrème, zonnebril, of een zitkussentje mee. Het is uiteraard toegestaan i.v.m. de hitte om van thuis meegebrachte flesjes water te nuttigen.

Happy family - one hand clap - met Carina Vinke als Freya, de drijvende kracht achter alle dolle plannen 

Parkeren

In de directe omgeving van het stadion is genoeg ruimte om gratis te parkeren. Zeg je navigatie op de volgende adressen: Prins Hendrikplein; Jan Salwaplein; Sorghvlietlaan (voormalig GADO busstation, braakliggend).

Attentie

Op de avond van de première (de 28ste) vindt ook de Avondvierdaagse plaats. Dit kan voor oponthoud zorgen. Voor wie in de buurt woont: kom op de fiets. Er is een fietsenstalling bij de toegang tot het stadion. Het parkeerterrein bij de kantine van Veendam 1894 is alleen beschikbaar voor medewerkers aan Veendammer Wind.

Pin-betalingen niet mogelijk. Dus, handje contantje.

Kom in geel of geel-zwart en ontvang het programmaboek - 40 pagina's full color (€2,50) gratis.

Entree - de voormalige hoofdingang van het stadion. Genodigden ontvangen op vertoon van hun speciale kaart een polsbandje waarmee ze toegang hebben tot de VIP-ruimte - de nog originele businessruimte van het stadion.

Voor verdere vragen of laatste nieuws: info@voetbalopera.nl of www.voetbalopera.nl

Falco van Loon als Joppie

Carina Vinke als Freya en Elisabeth Kooy als Iris

Handjes kold...

Tot ziens aan de Langeleegte. 

Foto's plus complete medewerkerslijst Veendammer Wind - première 28 juni op De Langeleegte

In het programmaboek van de Veendammer Wind staan schitterende foto's. Het kost €2,50. Maar ik heb me laten vertellen, dat wie in het geel-zwart naar de voorstelling komt, die krijgt het gratis. Wie welke foto genomen heeft, weet ik niet. Daarom noem ik hier maar alle fotografen: Henk Drenth, Emiel Ketelaar, René Otterloo, Corné Sparidaens (en dank aan Klaas Fleurke).

Frans de Munck (de Zwarte Panter) in actie

En wat een indrukwekkende lijst aan medewerkers. 

Persconferentie Veendammer Wind (vervolg)

Een stadion in een stadion. Wie bedenkt het? 

Janco van Barneveld en Harm-Ydo Hilberdink

Hier volgen nog een paar foto's die je ook op www.voetbalopera.nl kunt vinden.

 Carina Vinke (Freya) , Erwin de Vries, Elisabeth Kooy, Falco van Loon (Joppie)

Elisabeth (Iris) trapt een balletje

 Erwin, Elisabeth, Carina, Falco en de Veendammer Wind, Elsbeth Gerritsen

Twee Meedenaren: Erwin (Berend) en Remko Wind (componist)

Als echte Noorderling ben ik de aangewezen persoon

om uit te leggen waar Veendammer Wind vandaan komt.

Het team: Remko, Harm-Ydo (regie), Lubertus Leutscher (muzikale directie)

voorgesteld door Miranda Bolhuis (productie en multi-inzetbaar, hier als moderator)

Persconferentie Veendammer Wind in het decor van de Langeleegte

Vanwege de regen weken we met zijn allen uit van de middenstip naar de plek waar het Veenkoloniaal Symfonie Orkest komt te zitten.

Zojuist heeft de persconferentie van de Veendammer Wind in de Langeleegte plaats gevonden. Terwijl het werk aan decor en tribunes gewoon door ging. Het was voor het eerst dat ik dit prachtige decor van Janco van Barneveld betrad. Ik had het natuurlijk al op maquette en op tv gezien. Maar ter plekke merk je pas hoe effectief het is. 

Elsbeth Gerritsen (Veendammer Wind), Falco van Loon (Jacob Bus en Henk Nienhuis), Eka Vakhvakhishvili (repetitor), Miranda Bolhuis (productie, koordirectie).

Elsbeth Gerritsen (Veendammer Wind) vatte het gisteren bij RTV Noord kernachtig samen: bij het voetbal is het publiek de twaalfde man. Je doet het samen. Bij de Veendammer Wind geldt hetzelfde: we gaan het samen doen met het publiek. Vandaar dat Janco en Harm-Ydo Hilberdink (regie) het publiek dicht bij de handeling hebben gebracht. En toch de stadionsfeer hebben weten te behouden. Hier onder volgt een kleine foto-impressie van vanmiddag. Het begon met... regen.

Erwin de Vries (Berend) Elisabeth Kooy (Iris), Elsbeth Gerritsen

Carina Vinke (Freya), Falco van Loon (als Jacob Bus)

Lubertus Leutscher (muzikale directie), Harm-Ydo Hilberdink (regie),

Remko Wind (compositie).

Ik zat er naast en kon me moeilijk in het 4-tet verselfieën

ANS - een Nederlands ruimtevaartavontuur dat vijftig jaar geleden begon

Jasper Huizinga en Zeholy Pronk onder de ANS

Op 20 juli 2019 is het vijftig jaar geleden dat Neil Armstrong als eerste mens een voet op de maan zette. Een memorabele gebeurtenis. Even memorabel is het dat Nederland vijftig jaar geleden een zevenmijlstap zette in de internationale ruimtevaartwereld. Nederland heeft al sinds de zeventiende eeuw een behoorlijke faam op het gebied van de astronomie. Eind jaren zestig van de vorige eeuw wilde de nu al 96-jarige legendarische astronoom Kees de Jager een satelliet ontwerpen om waarnemingen in de ruimte te doen naar UV-licht en röntgenstraling. Daarvoor ontwierpen hij en Jan Borgman (samen met medewerkers van de universiteiten van Groningen en Utrecht) speciale telescopen. Om die de ruimte in te krijgen hadden ze een satelliet nodig. Maar toen zij internationaal de samenwerking zochten om een dergelijke satelliet te bouwen, kregen ze overal nul op hun rekest. Hun reactie: 'Dan doen we het toch zelf.' En zo is de ANS, de Astronomische Nederlandse Satelliet, een volledig Nederlands product dat het resultaat was van wetenschappelijk vernuft, intensieve samenwerking en vooral doorzettingsvermogen. 

Gisteren was ik in het Aviodrome in Lelystad, waarin zich ook het Nationaal Ruimtevaart Museum (NRM) bevindt. Ik was er met Jasper Huizinga. Hij vormt samen met Lotte Veltman De Loods Media. Zij kwamen bij Beeldlijn met het plan om ANS aan de vergetelheid te ontrukken door een documentaire te maken over de Nederlandse pioniers in de ruimtevaart, hun gedrevenheid, doorzettingsvermogen, wetenschappelijke verbeeldingskracht, de unieke samenwerking tussen overheid, onderwijs en bedrijfsleven (Philips en Fokker), over het unieke van de ANS en vooral ook de resultaten. We werken nauw samen met het NRM. Vandaar dat ik me gisteren een paar uurtjes liet onderdompelen in de geestdrift van twee bewoners van Planet Nerd: Jasper Huizinga en Ir. Zeholy Pronk, winnaar van de Speeprijs (2011) en voorzitter van de Stichting NRM.

Wat is er nou zo bijzonder aan de ANS. Lees wat André Kuipers schrijft in zijn aanbeveling voor ons documentaire project.

'Het verhaal van ANS is momenteel niet meer dan een voetnoot in de geschiedenis terwijl de Nederlandse rol in de Europese ruimtevaart er heel anders had uit gezien zonder deze bijzondere satelliet. ANS heeft voor Nederland de deur naar de ruimte geopend. De satelliet was haar tijd ver vooruit en was een uniek staaltje vernuft. De bouwers en andere betrokkenen (onder wie de legendarische astronoom Kees de Jager) zijn inmiddels op hoge leeftijd en kunnen het verhaal nu nog vertellen. Het is tijd dat ANS haar welverdiende plaats in de canon van de Nederlandse wetenschap krijgt. Daarom steun ik dit documentaire project van harte. André Kuipers, december 2018.

ANS was een volledig digitaal gestuurde satelliet. Daarmee liep ANS anderhalve generatie voor op wat toen gangbaar was in de ruimtevaart. ANS had als eerste een herprogrammeerbare boordcomputer. Alle elektronica was met de hand vervaardigd bij Philips. Fokker, de andere groot industrieel in dit verhaal verzorgde het frame en deed assemblage. De zeer speciale telescopen voor waarnemingen van UV-licht en röntgenstraling waren ontworpen door de universiteiten van Groningen en Utrecht. NASA  was zo verbaasd en verrast door het stukje Nederlandse vernuft van slechts 130 kilo, dat ze de ANS (gratis en als een soort proefkonijn) gingen lanceren. Zelf durfde NASA dergelijke techniek nog niet toe te passen. Te onbetrouwbaar, vond men. Maar dat pakte heel anders uit. 1974 ging ANS de ruimte in en negen maanden later, na tal van unieke wetenschappelijke ontdekkingen verbrandde ANS in de dampkring en belandde in brokstukken bij Ambon in zee terecht. 

In de documentaire ANS - Nederlands eerste ruimteavontuur vertellen de toenmalige projectleiders van Fokker en Philips, samen met astronoom Kees de Jager en andere wetenschappers hun verhaal en dat van ANS. Samen met unieke 8- en 16-mm archiefbeelden van bouw en lancering van de satelliet, aangevuld met animaties, ontstaat een levendig, begrijpbaar en tot de verbeelding sprekend verhaal. Een herbeleving in het hier en nu. 

In de opslagruimte van het Aviodrome. 

Achter Jasper en Zeholy staat een exemplaar van de Sloshsat.

Sloshsat in de ruimte

Veendammer Wind - de trailer

De trailer is er. Met Carina Vinke (als de moeder Freya), Erwin de Vries (als haar vader Berend), Elisabeth Kooy (als Iris, dochter van Freya), Falco van Loon (in de dubbelrol als Jacob Bus én Henk Neinhuis) en Elsbeth Gerritsen (als Olga, de Veendammer wind). 
Komende donderdag is de grote persconferentie aan de Langeleegte, Veendam met trainers en staf: o.a. Harm-Ydo Hilberdink (regie), Lubertus Leutscher (muzikale directie), Remko Wind (compositie), Herman Sandman (verhaal), Jo Willems (libretto).

Plus al die musici van het Veenkoloniaal Symfonieorkest, amateurspelers en -zangers, decorbouwers (onder leiding van decorontwerper Janco van Barneveld) en al die ander vrijwilligers die deze voetbalopera mogelijk maken. Een operaspektakel vol drama en humor, meeslepende muziek op een onder de huid kruipend verhaal, een lust voor het oog en het oor. Maar voor alles, een kunstzinnige ode aan de veerkracht van Veendam en Veenkoloniën. Want wat ze daar ook voor de kop krijgen, ze gaan door.

Kaartjes? www.voetbalopera.nl.

Lichtontwerper Henk van der Geest (1952-2019) overleden

Ik las vandaag in de Theaterkrant dat Henk van der Geest is overleden. Via Jan Bouws, de regisseur van de Werkmanopera Ontstaan in grote nood leerde ik hem kennen. 

Jan wilde per se met Henk werken als lichtontwerper. De voorlaatste Orkest-toneelrepetitie in de stadsschouwburg van Groningen herinner ik me nog goed. We stonden vlak voor de generale. Het was al laat in de avond. Er was nogal wat spanning tussen Pieter de Ruiter, onze choreograaf, en Jan Bouws. Het speelvlak voor de dansers bleek te gering om voldoende tot de verbeelding te spreken. Wanneer de bak waarop het atelier van Werkman gemonteerd was naar achteren geschoven kon worden, dan was het probleem opgelost. Maar het licht was al helemaal afgesteld op de bestaande setting. De oplossing  betekende dat Henk - en de technici van de schouwburg - een groot deel van de nacht zouden moeten doorhalen om het licht bij te stellen en opnieuw in te hangen. Daar waren ze niet echt blij mee. De volgende ochtend zat ik met Henk in de zon koffie te drinken en ik bedankte hem. Henk wimpelde mijn bedankje een beetje laconiek af: Ten eerste vond hij, dat hij daarvoor was en ten tweede, licht was voor hem zo een essentieel onderdeel van de beleving van de voorstelling, dat hij nooit, maar dan ook nooit half werk zou leveren.

In elke plaatje dat je van de Werkmanopera ziet, vat je zonder muziek en spel meteen de emotie van de scène. Hij creëerde een fantastisch vloeiend lichtpalet waarin door het publiek bijna ongemerkt een zomerse namiddag verandert tot een firmament vol dreigende onweerslucht met uiteindelijk de ontlading van het onweer. Van hem kwam het idee om het eindbeeld dat op het affiche werd gesuggereerd ook daadwerkelijk in de opera terug te laten keren. Zie hier boven het resultaat. 

Jaren later, in 2009, kwam ik Henk weer tegen, nu als leermeester en stagebegeleider van Yvon Muller, die bij Memento van ROODPALEIS het licht verzorgde. 

Uit handen van Reind Brackman ontving Henk in 2008 voor zijn verdiensten voor podiumtechniek de Frits van den Hasper Award. Dit is de doorgeefprijs voor theatertechnici. Op zijn beurt gaf Henk de prijs i 2015 weer door aan Niko Bovenberg.

Handjes kold

Nog lang niet klaar, maar wat gaat het snel met ons koor. Oefen deze meezinger van Remko Wind en mij maar alvast voor straks in juni en juli. Want Veendammer Wind is voetbal en volksopera. Dat betekent: meezingen mag. 'Want wie ken'n ut nait allaine.'

Kop d'r veur, de champions van Veendam

Terwijl in het stadion De Langeleegte Queen stond te oefenen op We are the champions, repeteerden bij 32 graden boven nul de ware champions - koor en figuranten van de Veendammer Wind - scène 2 op de Zonneweide. Samen met Falco van Loon en onder leiding van Harm-Ydo Hilberdink en Philippien Bos. Veendam gait deur, kop d'r veur.