dinsdag 19 april 2016

Cox Habbema (1944-2016)

'Alsmaar gelukkiger toen ze ouder werd', kopt het Parool bij het overlijden van Cox Habbema. 
Met dank aan Miranda Drenth

Betsy Torenbos en ik leerden haar beter kennen in 2011, toen ze Molly en Milly met ons deed - een werk-in-uitvoering-productie voor het Axisfestival van dat jaar. Samen met Jojanneke Vanderveen. Cox sprankelde van levens- en ondernemingslust. 


Cox, Betsy en Jojanneke

De voorstelling vond plaats op de woonafdeling van Vanderveen Assen. Met Jojanneke en Betsy dolde ze daar op het King Size Bed als één van de drie jonge katjes. Cox was toen 67 jaar en had al zoveel gedaan, dat je hoofd ervan omliep om het allemaal op te noemen. 
Cox tijdens de Meet & greet na afloop van Molly & Milly

Tijdens de Meet & greet mochten wij haar voor het publiek ondervragen over dat leven als jong meisje, bij de film, in het theater, in Nederland en Berlijn, als schouwburgdirecteur en de honderden andere functies die ze bekleed had en nog bekleedde. 



Wat daarbij opviel was haar blik naar buiten: constant. Alsof ze altijd in was voor een nieuw avontuur. Zo sprak ze op een bepaalde dag 'die gekke Betsy Torenbos', zoals ze dat later zei. Cox wist meteen: die moet met haar ROODPALEIS hier een plek krijgen in Assen. Cox was ad-interim-directeur van De Kolk ('van een theater in Assen', klungelt hetzelfde Parool). We konden Memento (2008-2009) produceren en spelen in de overgangslokatie Kleintje Kolk. Cox kwam altijd langs, wanneer ze in Assen was. Gewoon even kijken, even praten. En altijd zag je dat ze er plezier in had. Plezier in het avontuur van iets nieuws maken. 



Het deed zeer gisteren te moeten lezen dat ze overleden is. En dat doet het nog. Maar de troost is dat ze een vol leven had en dat ze daar blijkbaar ook van genoot. En wie weet is haar avontuur nog niet ten einde. Het onze met haar zeker nog niet. Lieve Cox, bedankt.   

maandag 18 april 2016

Adres Onbekend bij RTV Drenthe


Adres Onbekend vijf sterren in Dagblad van het Noorden

Alles staat en loopt zoals gepland; een mooie, indrukwekkende voorstelling is ondanks de koude in een zucht voorbij. De dag erna kun je je verbazen hoe snel dat allemaal ging. Een achter de schermen laat je voor de zoveelste keer beseffen dat theatermaken behalve het aanspreken van je creatieve ader ook bikkelhard en urenlang doorwerken is. Hier is het masterplan opgezet door initiatiefnemer, regisseur en filmer Betsy Torenbos.
Één avond had de crew van ROODPALEIS om de voorstelling op lokatie te repeteren én te monteren. Dat wil zeggen het in elkaar vlechten van voordracht, muziek, geluid en vooral de filmbeelden. Resultaat, een golvende beweging die het publiek aangrijpt, in zijn ban slaat en meevoert. Dat is gelukt dank zij Hans Croiset, Hans van Veggel (acteurs), Lisanne Soeterbroek (viool; werk van Andriessen, Biber en Ysaïe), Martin J.A. Lambeek (onvermoeibare beeldtechnicus en dropjesleverancier), Henk Kappers (van broodjes tot stage-hand en zakelijke beslommeringen), Blue Media (geluid), Goert Gilthay (camera), Dirk Mulder en Wendy Doorten (Kamp Westerbork), Gerrit Kamstra en last but not least, schijnbaar onvermoeibaar voor dag en nacht Betsy Torenbos. De foto's die volgen geven een indruk van het productieproces, waarbij je filmbeelden overdag moet testen bij fel zonlicht. 's Avonds in de duisternis is het bitter koud. Je speelt het totaal in één keer door en begint rond kwart over tien aan alle noodzakelijk aanpassingen. Tegen twee uur in de nacht is dan alles zo ver, dat je er de volgende dag, de dag van de première met de laatste aanpassingen genoeg vertrouwen in hebt dat het gaat werken als bedoeld.

Spacen met Lisanne Soeterbroek (links Betsy Torenbos)
Beeldtest bij zonlicht
Betsy Torenbos, Hans van Veggel (Martin) en Hans Croiset (Max)
Doorloop met 5 graden Celsius
Lisanne Soeterbroek, Hans van Veggel, Hans Croiset

Nog even de warmte opzoeken
Betsy Torenbos
Hans van Veggel en Hans Croiset
Michel (?) van Blue Media en Hans Croiset
Martin J.A. Lambeek en Henk Kappers

Adres Onbekend van Katherine Taylor Kressmann: wordt hopelijk vervolgd.



vrijdag 8 april 2016

ROODPALEIS speelt Adres Onbekend - Katrine Kressmann Taylor (1903-1996) bij de commandantswoning in Herinneringskamp Westerbork

foto: Sake Elzinga
Adres Onbekend vindt plaats op 15, 16 en 17 april. Betsy Torenbos bewerkt de brievenroman van Kressmann tot een theatervoorstelling. Ik doe de dramaturgie. Behalve Betsy en mij werken ook Martin J. Lambeek (techniek) en Henk Kappers (productie) van de kant van ROODPALEIS mee. 
Hans Croiset en Hans van Veggel voor de Commandantswoning
foto: Jo Willems

Vorige week was de eerste repetitie op locatie met Hans Croiset (de rol van Max; de Joodse kunsthandelaar van Duitse oorsprong uit San Francisco) en Hans van Veggel ( Martin, boezemvriend van Max, die in 1932 naar Duitsland terugkeert). 

Tijdens de repetitie kregen we bezoek van Eric Nederkoorn die het bijgevoegde artikel over de voorstelling leverde voor het Dagblad van het Noorden (8 april 2016). Het artikel verwoordt vrij precies waar we mee bezig zijn en gaat ook in op het onder een glazen stolp zetten van de Commandantswoning van Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Verder gaat hij in op de monologue interieur die Debbie Petter in mei dit jaar onder de stolp speelt.


Het kleine brievenboek van Kressmann (nog geen veertig pagina's) is het meerdere malen lezen meer dan waard. Aldoor ontdek je nieuwe lagen, zoals vergelijkingen met de weinig kiese moraal van huidige bankiers, met Hendrik Marsmans vitalisme (frases uit zijn gedicht Lex Barbaorum komen bijna letterlijk terug in een brief) en twijfels ook over hoe je zelf in een dergelijk tijdsgewricht reageert. Heeft de wraak van Max op Martine nou iets doortraps, of is ze volledig gerechtvaardigd? Een boeiende discussie leverde de suggestie van Hans Croiset dat Max - de rol die hij zelf speelt - misschien helemaal niet op wraak uit is, maar ondanks alles een naïef vertrouwen blijft houden in vriendschap.

Het spreekt vanzelf dat de locatie van de voorstelling plus de vioolmuziek van Lisanne Soeterbroek plus de beeldende benadering van Betsy Torenbos van deze brievenvoorstelling voor een indringende belevenis zorgen. Hier volgen nog een paar foto's die ik die eerste dag genomen heb.