Meine Bienen - Eine Schneisse

 

Händl Klaus (auteur) en Nicolas Liautard (Franse regisseur die geen Duits verstaat)

 

Tijdens de Salzburger Festspiele heb ik de laatste voorstelling bezocht van Meine Bienen - Eine Schneisse. Een stuk van de Oosttiroler Händl Klaus en de al even Tiroolse componist/bandleider Andreas Schett.

 

Brigitte Hobmeier, André Jung, Stefan Kurt, David (Miltener Sängerknabe)

 

Het is moeilijk om niet met bakken met modder naar dit stuk te gooien. De € 45 kostende abominabel slechte zitplek in het Landestheater heeft zeker een grote rol gespeeld in de geringe appreciatie van wat er zich op het podium en in de orkestbak afspeelde. Ver ver ver van het speelvlak verwijderd in een claustrofobische zitrij had ik mijn knieën van de benen moeten zagen om de zeven kwartier die de voorstelling duurde (zonder pauze) enigszins uit te houden. Ik was niet de enige. Op momenten van stilte hoorde je om je heen alleen maar het gekraak van de krakkemikkige houten stoeltjes waar rond de twee honderd andere bekochten zich in bochten zaten te wringen om krampen, hernia's of erger te voorkomen. Daar kwam bij dat de voorstelling geen theaterstuk wilde zijn. Het was totaaltheater, allermodernste opera, muziektheater zoals dat vanaf nu af aan altijd zal worden gespeeld. Om dat gezang - Andreas Schett heeft zich voor zijn composities gebaseerd op de Jugendlieder van Alban Berg - voor ons aardbewoners begrijpelijk te houden, was er een lichtbak opgehangen voor ondertiteling. Maar wel pas leesbaar vanaf € 90 per zitplek. Voor de lichtbak hing ook theaterlicht, waardoor de teksten niet of nauwelijks leesbaar waren.

 

 

Maar terug naar de geserveerde theaterkrimi. Een bos is afgebrand, het is duidelijk dat het vuur moedwillig is aangestoken.  Een inspecteur van de politie onderzoekt het geval. Voor het publiek is duidelijk dat iedereen schuldig is: iedereen heeft roet aan de handen. 

Dat de dialogen bijna niet te volgen zijn, is een bewuste keuze van de auteur. De teksten zijn  willekeurig - zo lijkt het  - opgesplitst tussen de personages. Om dat te benadrukken wordt er heel artificieel geacteerd. Geen enkel moment van identificatie ontstaat. Verwijdert het verhaal zich ook maar één stap van de brand en het who done it? dan blijft het raden naar waar de ongebreidelde geilheid van de vrouw vandaan komt of de jammerklacht van het kind om een vader - het geeft niet welke, als er maar een vader is. 

 

 

De Franui Musicbanda heeft een goede naam, evenals haar leider Andreas Schett. Maar in Meine Bienen pakt de keuze van Bergs Jugendlieder heel slecht uit. De Wiltener Sängerknabe die het stuk zingt, gaat je op de zenuwen. Dat komt omdat de adaptatie van de compositie het expressionistische geweld van Berg mist. Het muziekpalet is vaal, de registerdynamiek bijna overal vlak. Dat het jongetje me het enige moment van ontroering bezorgde, lag aan het feit dat een goede jongenssopraan dat bijna altijd doet.

 

Wiltener Sängerknabe

 

Later lees je dan van alles wat de schrijver en componist en regisseur beoogd hebben. De oude Grieken komen voorbij, (Odysseus, Ajax), Tiroler gebruiken, intenties en extensies, zoals dat het jongetje NATUURLIJK de verzinnebeelding is van de kunstenaar die op zoek is. L'art pour l'art waar Wilders wel raad mee weet. Roemer eist bij zoiets lard pour lard - spek voor spek.

 

 

Maar onze vriendin afkomstig uit het hooggebergte van de Pinsgau - waar zelfmoord bij het leven van alledag hoort - vatte het stuk als volgt in één woord: Kulturwichserei!  

 

Nog welgemoed en enigermate goed gekleed