Recensie Veendammer Wind door Job van Schaik (ster te zuinig)

Een beetje zuinig, de recensie van Job van Schaik. Wat muziek en verhaal betreft, we hebben voetbal en opera samen gebracht in een volksopera. Ons doel was twee ogen- en orenschijnlijk totaal verschillende, elkaars tegenpolen lijkende domeinen bij elkaar te brengen in één voorstelling. Hoe goed we daarin geslaagd zijn met muziek en verhaal - dat te beoordelen ligt natuurlijk aan de toeschouwer en luisteraar. Maar lees de recensie zelf. En als je de Veendammer Wind nog niet gezien en/of gehoord kóm vooral zelf. De paar duizend mensen die tot nu toe geweest zijn hebben - gezien de reacties - een heerlijke avond gehad.
  
Recensie Veendammer Wind (***): De voetbalopera over SC Veendam bevat weinig diepgang en veel tikkies breed

foto: Harry Tielman

Oude tijden herleven in Veendam. Er is weer eens gedoe rond de plaatselijke betaald-voetbalclub. Maar dit keer is het theater: de voetbalopera ‘Veendammer Wind’, die vijf keer wordt uitgevoerd in stadion De Langeleegte.

De sfeer vooraf was vrijdagavond bij de première ouderwets: mensen die in groepjes naar het stadion slenterden, voetballers in shirts van SC Veendam en Feyenoord die aan het intrappen waren, een dweilorkest voor de sfeer, spreekkoren op de tribunes, en bobo’s in de vipruimte.

De vrouwen nemen het over

Rond de oude middenstip is een fraai mini-stadion opgetrokken, waarin na de aftrap een alternatief verhaal verteld en gezongen wordt over de geschiedenis van het betaald voetbal in Veendam, na het faillissement van de club in 2013. De vrouwen nemen de zaak over, onder leider leiding van Freya (Carina Vinke) die betaald voetbal voor vrouwen in Veendam wil, met haar dochter Iris (Elizabeth Kooy) in het doel. De mannen, onder aanvoering van Freya’s vader Berend (Erwin de Vries) vinden het maar niks.

Het is een mooie vondst, die ook nog eens perfect getimed is, met het WK voetbal voor vrouwen in Frankrijk. De komische opera zit vol met prachtige vondsten, zoals het radiocommentaar van Evert ten Napel, de schitterend zingvloekende en -tierende 'Mister Veendam' Henk Nienhuis (Falco van Loon), een fraaie choreografie van een voetbalwedstrijd met een enorme houten bal, een zeurzingend oude-mannenkoortje dat langs het veld lopend commentaar levert, en een verhoogde middenstip als podium voor de gezongen solo’s en duetten.

Tuut in de oren

Hoe het zit met de muziek was minder makkelijk te beoordelen, omdat het geluid – zeker op de onderste rijen van de tribunes – wel hard maar niet best was. Het koor was in de eerste, rommelige scènes nauwelijks hoorbaar, het orkest donderde als een eenvormig blok geluid over de toeschouwers heen en de hoge uithalen van de vrouwelijke solisten zorgden voor een tuut in de oren.

Hoger op de tribunes was het aanmerkelijk beter, maar door de versterking bleef het geluidsbeeld plat en weinig gedetailleerd. Misschien was het daarom dat de muziek geen moment echt het gemoed raakte.

Erwin de Vries houdt achteloos een balletje hoog

Dat de vijf hoofdrolspelers uitstekende zangers zijn, werd ondertussen wel duidelijk. Met de twee solisten in de belangrijkste rollen als uitblinkers: Erwin de Vries – die, zo bleek, tijdens het zingen achteloos een balletje kan hooghouden – koppelde een mooie, klassieke stem in de lage registers aan zijn popstem als het de hoogte in ging. Dat werkte wonderwel.

Carina Vinke droeg de voorstelling, zowel vocaal als met haar overdonderende aanwezigheid en acteerwerk. Volkomen geloofwaardig ook als het verhaal dat niet was of de tekst die ze zong onbenullig.

Want dat was wel een puntje: het verhaal, en vooral de rol van de Veendammer Wind (een engelachtige verschijning), is niet echt overtuigend uitgewerkt, met teksten die soms grappig, vaak plat, en nogal eens ronduit knullig zijn.

Veel tikkies breed

Hoe mooi en spectaculair alles er ook uitziet, hoezeer het voetbalsfeertje ook raak getroffen wordt, en hoe de musici en spelers hun best ook doen, er ontbreekt wel wat aan 'Veendammer Wind'. Terloops worden veel grote thema’s aangesneden: de Veenkoloniale identiteit, dood en opstanding, liefde en verdriet, de hoop op betere tijden, de verheerlijking van het verleden. Maar het blijft allemaal erg aan de oppervlakte: weinig diepgang en veel tikkies breed, om het in voetbaltermen te stellen.

Dat geldt ook voor de muziek van Remko Wind. Er zitten leuke vondsten in, zoals de manier waarop hij Koning Voetbal, het clublied van Veendam en andere van her en der geplukte themaatjes integreert, maar de muziek is vooral effectief. Veel romantiek, een beetje Bernstein hier, een Strauss-achtig walsje daar, een snufje Glass en heel veel pop- en filmmuziekachtige deuntjes. Echt spannend werd het nergens, al kan dat met het matige geluid te maken hebben gehad. Misschien ooit nog eens een niet-versterkte theateruitvoering?

Gebeurtenis: première voetbalopera Veendammer Wind door Veenkoloniaal Symfonieorkest en Voetbalkoor o.l.v. Lubertus Leutscher en Muziekkorps Voorwaarts

Met: o.a. Carina Vinke, Erwin de Vries, Elizabeth Kooy, Elsbeth Gerritsen en Falco van Loon

Muziek: Remko Wind

Libretto: Jo Willems (naar een verhaal van Herman Sandman)

Regie: Harm-Ydo Hilberdink

Decor: Janko van Barneveld

Gezien: 28/6 Veendam, De Langeleegte

Publiek: 1350

Nog te zien: 29/6, 30/6, 4/7 en 5/7 (Er zijn nog kaarten verkrijgbaar. Meer info klik hier)

Waardering: drie sterren