maandag 20 november 2017

Brieven aan mijn zus - debuut van Harry Poelman bij uitgeverij Pharos

Harry Poelman signeert in zijn huis in Loppersum

De flap van Harry Poelmans debuut Brieven aan mijn zus (Christa) vertelt precies wat je kunt verwachten van de 200 brieven die zijn opgenomen in deze bundel. Taal en de ietwat ouderwetse stijlzuiverheid doen me soms denken aan de brieven van Gerard Reve. Ook al zoekt Poelman niet zoals wijlen onze volksschrijver (door Nanne Tepper steevast oom Gerard genoemd) aldoor de dieptes op van onze worstelingen met onze demonen, toch ontkom je er niet aan dat de luchtigheid waarmee Poelman het dagelijkse leven in en rondom het huis in Loppersum vastlegt iets heeft van een heuse bezwering. Elke brief is weer als één van de vele vogels in zijn tuin die 's ochtends opstijgt om zich te verbazen over de wereld. En om in zijn verbazing zichzelf en zijn zus voor even te doen vergeten dat ook aan vogels het koordje van de vergankelijkheid trekt.



ROODPALEIS op Zolder - met Bhrane, Comando, Dawit en Filmon

Betsy Torenbos, Bhrane, Filmon, Comando en Dawit

Onze kennismaking met vier jonge Eritrese mannen die hun reisverhaal naar Nederland op de muur tekenen van ROODPALEIS. Straks tijdens de workshops gaan we het hebben over hun reis naar de toekomst. Maar niet dan nadat we eerst weer koffie met ze drinken, te veel zoets eten en elkaar kunstjes voordoen. Eens zien of we Filmon kunnen verrassen. Want hij verraste ons - inclusief hun begeleider Jeannette Hospes - als slangenmens. En we gaan dan ook op de K'ra spelen, een Eritrees snareninstrument, dat Filmon gebouwd heeft van afvalhout, Gammaschroeven en nylondraad. Alweer een stap naar de theatervoorstelling in 2019-2020 Kleine Tederheden.  

zondag 29 oktober 2017

ROODPALEIS Mensen die ik gekend heb - tournee van start

Gisteren hebben we in onze eigen ruimte in De Nieuwe Kolk de aftrap gedaan van Mensen die ik gekend heb

Vanaf volgende week speelt de voorstelling op diverse plekken in Drenthe en Groningen. 
Vooraf heb ik een paar foto's genomen van Alina Kiers en Ben Smit voor de silhouetschildering van Guus Slauerhoff. De schildering is een paar weken geleden ontstaan tijdens onze eerste performance in het kader van ROODPALEIS op Zolder.

maandag 9 oktober 2017

ROODPALEIS op Zolder - Silhouetten van schoonheid

Silhouetten van schoonheid door Guus Slauerhoff
Het eindresultaat

Tien dagen geleden hebben Betsy Torenbos, Guus Slauerhoff, Nora Kretz, Nina Thunnissen, Ria Huizinga, Anita Aalderink en ik samengewerkt met bewoners van Interzorg aan een ontmoeting door kunst. Gisteren, zondag 8 oktober 2017, hebben we onze indrukken bijeen gebracht in een performance, die ik Silhouetten van schoonheid noem. De toegevoegde multi-media kwamen van Betsy Torenbos en Martin J.A. Lambeek. De maaltijd na afloop verzorgde Paul Pattynama. Het was de eerste ROODPALEIS OP Zolder-performance in een serie van vijf. Gisteren was Beeldende Kunst de hoofddiscipline. Een kleine beeldimpressie.
    

Alles is gereed

Guus Slauerhoff en Betsy Torenbos tijdens de performance

Silhouet door Guus Slauerhoff

zaterdag 7 oktober 2017

Oktoberrevolutie

Oktober is de maand die de naam heeft gegeven aan een revolutie die in november heeft plaats gevonden en niet zo zeer een revolutie was, maar een ordinaire coup gepleegd door een humorloze machtswellusteling die wist dat hij zijn eigen naam maar moeilijk kon lenen voor een -isme. Want wie wil er nou lid zijn van een partij geschoeid op marxistisch-oeljanovistische leest?
De oktoberrevolutie is een van de grote tragedies van de twintigste eeuw. Ze heeft voor een slordige zeventig jaar het leven op onze arme aardbol klem gezet. En daarmee het leven van miljoenen mensen bepaald en/of vernietigd. Het dodental onder het latere marxistisch-djoegasjwilistische bewind wordt geschat op een slordige dertig miljoen. Soms moet je aan die massa weer een gezicht schenken. Daar heb je bijvoorbeeld de actrice Zinaïda Reich (1894 - 1939). Reich was een van de hoofdspeelsters van het Meijerhold Theater in Moskou. In haar jonge jaren trouwde ze met de beroemde dichter Sergej Jesenin die haar alle hoeken van het huis liet zien. Vandaar de uitdrukking huiselijk geweld? Met hem had ze twee kinderen. Later werd ze geliefde en compagnon van de regisseur Vsevolod Meijerhold. Beide kunstenaars werden opgevreten door de oktoberrevolutie. Meijerhold verdween in de jaren dertig in de Goelach Archipel, Reich werd in 1939 in haar eigen woning in Moskou door de geheime dienst doodgeknuppeld.  

Zinaïda Reich in de armen van Meijerhold

Ik voeg nog een video toe. Er kleeft voor mij een naar Sovjetrussisch smaakje aan. Maar van de andere kant geeft de scène weer met welk een geestdrift in Rusland poëzie werd en wordt voorgelezen. Bij ons heet dat tegenwoordig poetry slam? Jesenin versus Mayakovsky. Moge de beste winnen?



vrijdag 6 oktober 2017

ROODPALEIS op Zolder - eerste performance: Aangenaam Zinnig


Silhouet door Guus Slauerhoff

KICK-OFF PILOT ROODPALEIS OP ZOLDER
AANGENAAM ZINNIG

Zondag 8 oktober 12 uur in De Nieuwe Kolk Assen
ROODPALEIS, huisgezelschap van De Nieuwe Kolk in Assen, geeft in ROODPALEIS op Zolder workshops aan en maakt performances met Assenaren in een kwetsbare positie.

In de eerste workshop van donderdag j.l kwamen negen mensen van de Interzorglocaties Nieuw Graswijk en Slingerborg samen met een aantal kunstenaars om persoonlijke herinneringen te delen en samen om te zetten in schoonheid.


Programma
De ervaringen van die donderdagmiddag zetten we op zondag 8 oktober om in een gezamenlijke performance, Aangenaam Zinnig. De performance start om 12.00 uur. Vanaf de infobalie van De Nieuwe Kolk voert de route door het gebouw op weg naar de bijzondere ruimte van ROODPALEIS op Zolder, achter in het gebouw op de derde verdieping. Onderweg passeren we kunstwerken van Guus Slauerhoff, die hij maakte met de deelnemers. Ter afsluiting van de 30 minuten durende performance delen we samen een kleine maaltijd.
ROODPALEIS werkt voor de pilot ROODPALEIS op Zolder nauw samen met de gemeente Assen, de Provincie Drenthe, Interzorg, Vaart Welzijn en Stichting Stila.
Reserveer tickets (à € 10) via DNK.nl (er zijn echter slechts een beperkt aantal plaatsen beschikbaar).

vrijdag 18 augustus 2017

Mensen die ik gekend heb - weer van start voor de toernee



Afgelopen woensdag waren we voor het eerst weer bij elkaar om de reisversie van Mensen die ik gekend heb van ROODPALEIS door te nemen: Alina Kiers, Betsy Torenbos, Ben Smit en ik. Een mooie leesrepetitie. 


In de voetstappen van de Noordercompagnie zoeken we met deze reisversie het publiek op. Dit najaar en komend voorjaar spelen we de voorstelling niet alleen in Drenthe en Groningen, maar ook in Amsterdam.


Het maken van selfies is nog even wennen, zoals te zien is. De spiegels zijn nog altijd dezelfde die we al zo vaak gebruikt hebben sinds we ze van het Nationaal Toneel hebben overgenomen. De resten van de pizza van Fellini verdwenen na afloop in de doggy bag.  Voor Betsy.


zondag 2 juli 2017

Expeditie Kerstvloed 1717 is gisteren van start gegaan in Pieterburen

Roger Rigorth
Water Horizon

Een bezoek waard. Wij hebben de tocht per fiets gedaan onder leiding van gids Jan van Het Groninger Landschap. De totale route van Houwerzijl tot en met Noordpolderzijl en Warffum komt op 45 km. Vooral het werk van Roger Rigorth maakte indruk. Na afloop een Rode Hoan Grunn Ale plus kibbeling. Op het terras. Het leven kan goed zijn. Ook in de kunstwereld.

Groenewoud en Buij
Stille Wetters

Eko Prawoto
Gotong Royong


http://www.kerstvloed1717.nl/

vrijdag 9 juni 2017

Subroto Roy Chowdhury in Berlijn overleden



In haast, want ik sta op het punt van vertrek:

Gisteren belde Tasneem Kahn ons met het bericht dat Subroto Roy Chowdhury op 22 mei in Berlijn overleden is aan een klaplong. Subroto was een van de grote sitarspelers uit Kolkatta. Ik heb in een tijdsbestek van rond de tien jaar veel concerten met hem gedaan, deels als concertorganisator deels als zijn agent in Nederland. Het meest memorabele concert gaf hij in Oostum met een opzwepende vertolking van de moessonrag Yaman.

Suborto logeerde vaak bij ons op de Zagerij in Groningen, soms met zijn vrouw Umma en dochter Sohini. Het huis veranderde dan op slag in een Indisch verblijf. Door hem hebben we Tasneem Khan leren kennen. Ook hebben mijn liefje Marleen en ik drie weken bij hem in 1993 doorgebracht in Kolkatta, aan de Canal Street - een straat die geen enkele taxichauffeur kan vinden, wanneer je hem niet in zijn oren toetert dat de straat bij het Molaligebouw ligt in Entaly. In 1996 ben ik met Jan Bouwman een dikke week bij hem geweest. Jan heeft daar veel foto's van hem en Sohini genomen. Ik ga die nog opzoeken in mijn archief om ze op mijn blog te plaatsen.
Subroto betekende voor mij een verdieping in mijn liefde voor Indiase klassieke muziek. We hebben elkaar uit het oog verloren, zoals dat gaat. Concerten in Nederland gaf hij niet meer. Wel in Duitsland (in totaal zijn dat daar meer dan duizend geweest). Maar helaas nooit dichtbij. Het bericht van zijn dood komt als een verrassing en eerlijk gezegd ook een beetje als een schok. 

Marleen and I wish Umma, Sohini, Sudipto and Rishi love and strength in these sad times.


Ik voeg hier beneden nog het obituary toe, dat ik in de Telegraph India vond.

May 29: Subroto Roy Chowdhury, the sitar player who could form a bridge between Indian and western traditions, passed away on May 22 in Berlin. He was 75.

Born in Calcutta in 1942, Roy Chowdhury started learning sitar at the age of 14 under the guidance of Nirmal Chakraborty.
His music training under the ancient Vedic traditions and his missionary schooling struck a unified chord in his psyche. Not a fusion in its commonly used sense but a true union of Vedic philosophies and western reasoning. This remained the pre-dominant tone in his music.

Roy Chowdhury took a few steps back to the more classical age of Indian music. He came into close contact with great teachers of yester-years like Pandit Birendra Kishore Roy Chowdhury and Ustad Hafiz Ali Khan.
Under the influence of Birendra Kishore, the alap and jod became Roy Chowdhury's personal favourites. Alap and jod are slow meditative raag elaborations, and this shows how Roy Chowdhury was walking away from the music that was in vogue in his time.

Eventually, Roy Chowdhury became a "ganda bandhan" shagird of Ustad Aminuddin Khan Dagar, the famous Dhrupad singer. Later, he received training from greats like Pdt Radhika Mohan Maitra and briefly from Pdt Bimal Mukherjee.
Subroto's music resembled 19th century sitar traditions. Smooth Veena Meend Ang and Rababi bol banis were his forte.
After performing in Calcutta and winning several awards, Roy Chowdhury set foot in Europe. The 1970s saw him performing in several radio stations of England, France, Belgium, Switzerland and Germany.
He was the first Indian sitar player after Pdt Ravi Shankar to play in Germany. His first album was released by India Archive Music. Roy Chowdhury was the first Indian to be appointed a guest professor in the World Music Department of Berlin University. He was invited to quite a few jazz festivals and performed with the great soprano saxophonist Steve Lacey. His fusion album, Exploration, is popular till date.

Roy Chowdhury worked with students at studios in Calcutta, New York and Berlin. The Subroto School of Music attracted students from all over the world. His book, The Sound of Sitar, was published by Thema.

Roy Chowdhury is survived by his wife Uma, daughter Sohini, son-in-law Sudipto and grandson Rishi.


maandag 5 juni 2017



Muziekgezelschap De Eendracht - Ezinge (201 jaar oud) speelde op 3 juni 2017 in Feerwerd in de schuur van Hans voor een uitverkocht huis een concert met trompetvirtuoos Erik Vloeimans. Dennis Uijen maakte met zijn mobiel deze opname van Cab Calloway's Minnie the Moocher. Met een sterrol - naast Erik Vloeimans - voor onze percussioniste Jozefien Dijkstra.
 'Wat speel jij dan?' vroeg presentatrice Rika Dijkstra (geen familie) haar?
 'Die koebel bij Oyo como va - dat was ik', antwoordde Jozefien.

Tijdens de repetitie

Selfie Jozefien Dijkstra
met Erik Vloeimans

Komend weekeinde speelt een groot deel van De Eendracht tijdens Jazz te Gast in Zuidhorn met meesterimprovisator op de trompet Dave Douglas. Samen met het Noordpoolorkest van Reinout Douma.




vrijdag 2 juni 2017

Rolduc Revisited 2

Wanneer ik dan eenmaal zo ver reis om Wiel Kusters met zijn zeventigste te feliciteren, dan bezoek ik ook maar gelijk familie in het zuiden en strijk ik neer op de plek waar ik zeven jaar op school gezeten heb- niet één keer misbruikt. Ik ben hoogstwaarschijnlijk te lelijk of van te lage komaf. Hoe dan ook, het seminarie Rolduc was erg streng. Maar het schoolterrein zo gigantisch immens - behalve de lesgebouwen zelf hoorde er ook nog een compleet bos, sportcomplex, vier terrasvijvers, een theater en een kerkhof bij - dat van handhaving nauwelijks sprake kon zijn. 

De cour waar we een balletje trapten
of elkaar. En hasjiesj rookten.

Zo zag de kerk er in mijn tijd nog niet uit.
Het gebeente in de crypte van de kerk van Rolduc bleek later niet van de stichter van de abdij te kunnen zijn: de Heilige Ailbrechtus. Wat de crypte uit begin dertiende eeuw echter niet minder mooi maakt.
Een stuk of wat oud-leraren ligt op Rolduc begraven. Vic Hermens heb ik echter pas op 
de Hogeschool voor Theologie en Pastoraat leren kennen als een minzaam, maar zwaar door de oorlog beschadigd filosoof. Hij vroeg mij op het tentamen logica om hem iets te vertellen over 'het begrip.' Ik ging aan de praat en na een kwartier was ik werkelijk uitgeput. Hermens keek me een beetje meewarig aan en herhaalde de vraag hem iets over 'het begrip' te vertellen. Ik kon nog een vijf minuten uit mijn hersens persen en viel toen voorgoed stil. Na een minuut contemplatie zei Hermens: 'U praat de hele tijd over "termen."' Hij pakte het tentamenbriefje, kalkte daar een 6- op en ik kon gaan.



Vanaf Klein-Rolduc leidt tegenwoordig een nieuw pad door het bos omlaag naar Herzogenrath. Wij namen tijdens de lange middagpauzes de weg naar Haanrade om vandaar de grens over naar het station van Herzogenrath te lopen. Daar aten we dan een 'Brühe'  van het een of ander vlees. De restauratie was zo ouderwets dat je elk moment verwachtte dat mevrouw Karenina onder een stoomlocomotief zou lopen. Maar de uitbater herinnerde je met zijn dichtgenaaid rechteroog eraan dat er sinds die tijd al menig oorlog had plaatsgevonden. De eerste keer dat we bij hem neerstreken, bleek niemand van ons Duits geld bij zich te hebben. Of hij ook Nederlands geld aannam? 'Wenn sie welches haben!

Rolduc kent tegenwoordig ook zijn eigen wijngaard: Regent.




Wiel Kusters 70 - Cossee geeft zijn verzamelde gedichten uit.


Om Wiel Kusters te feliciteren en meteen zijn verzamelde gedichten aan te schaffen ben ik naar Maastricht gereisd voor de feestelijke presentatie in Boekhandel de Tribune. We hebben elkaar even de hand mogen schudden. Maar het was er zo druk - en zeer terecht - dat er afgezien van van harte gewenste felicitaties er nauwelijks sprake kon zijn van zinnig een woord wisselen. 
Schoolstraat Spekholzerheide

Wiel Kusters is niet ver van mij opgegroeid in de Schoolstraat van Spekholzerheide. Spekholzerheide, het mijnwerkersdorp dat Nescio in Dichtertje in één adem noemt met Surhuisterverveen. Wiel Kusters is net als ik een mijnwerkerszoon, Maar daar houdt de vergelijking op. Kusters is dichter en wetenschapper. Wie zijn Bewaarmachine beluistert op het bijgevoegde plaatje hoort een dichter met een voor mij typische zuidelijk stemgeluid. Een geluid wat me dierbaar is, dat me vertelt van mededogen met de schepping. Maar dat ik zelf ontbeer. Zie de foto hier beneden van het station in Spekholzerheide: dat is meer wat mij restte van de mijnstreek. Hoewel ik hoop iets meer humor te hebben.


Ik hou van Kusters werk, omdat het zich kenmerkt door wat onze arme aarde - en daarmee ook mijn eigen werk - zo vaak ontberen moet: een zacht stemgeluid. Een geluid dat gehoord moet blijven, een geluid dat niet mag verstommen. Een geluid dat je eraan herinnert waar dichtkunst over gaat: precisie in observatie, zeggingskracht in een vorm die past, de betovering van taal. 
     

vrijdag 5 mei 2017

Adres onbekend - staande ovatie in Delamar

Adres onbekend kruipt elke voorstelling weer onder de huid bij het publiek. De staande ovatie na afloop in Delamar Amsterdam was blijkbaar niet voldoende. Toen Hans Croiset en Hans van Veggel na afloop het afgeladen Grand Café van het theater binnenkwamen, klaterde spontaan hernieuwd het applaus op hen neer. Op deze plek nog onze dank (van Betsy, Martin en mij) aan de technici: Chris die een levensecht geluid neerlegde en Mark Bouma als toneelmeester.   

met Hans Croiset, Betsy Torenbos, Hans van Veggel
voor aanvang voorstelling

Na afloop met Chris ?? (geluid)
Martin Lambeek, Betsy Torenbos
en Mark Bouma (Toneelmeester)
Helaas nog geen foto in bezit van Heleen Hulst
in Delamar; daarom hier met
Frank Schermer Voest van Floralis Lisse.




dinsdag 2 mei 2017

Adres Onbekend - fotoimpressie van Sake Elzinga

Adres onbekend van Kathrine Kressmann Taylor is op 28 april 2017 in De Nieuwe Kolk in Assen in première gegaan. Deze aangrijpende voorstelling speelde gisteren, 1 mei, in theater Floralis in Lisse voor een bijna uitverkocht huis. Na de Chaconne van Bach (vioolpartita nr. 2), gespeeld door Heleen Hulst, bleef het een tijdje muisstil voordat het applaus neerklaterde. Er is nog één mogelijkheid het stuk te zien: komende donderdag in het Delamar Theater in Amsterdam. Hier beneden volgt een impressie van Sake Elzinga tijdens de fotogenerale van afgelopen donderdag.

Heleen Hulst, Hans van Veggel, Hans Croiset
Heleen Hulst
Hans Croiset
Hans van Veggel
Hans van Veggel, Hans Croiset
Met Betsy Torenbos: notes