woensdag 8 juli 2015

Old tin pan bij Ezra Pound

Ezra Pound (1913)

Gisteren herlas ik Cino van Ezra Pound (1885-1972) in de door T.S. Eliot (1888-1965) ingeleide bundel Selected Poems (1928). Een bundel die ik overigens mocht kopen voor een Rand en een ei in Clarens (Mpumalanga, SA). 

Terwijl ik de polemische inleiding van Eliot las, schoot me de hele tijd die ene zin uit Dylan's Desolation Row door het hoofd: 'Ezra Pound and T.S. Eliot fighting in the captain's tower!' Een zin die ik na lezing van die inleiding niet meer snap. Waarom 'vechtend?' Eliot wurgt Pound bijna in zijn respectvolle omarming. Hij hanteert de dichter en vertaler Pound als de geslepen bijl waarmee hij de afwijkende meningen van andere commentatoren tot aanmaakhoutsnippers verhakt. 

Thomas Stearns Eliot (1934); foto: Ottoline Morrell

Cino verscheen voor het eerst in Pound's bundel Personae (1908). Eliot's keuze voor de Selected Poems is bepaald door die gedichten waarvan hij vindt dat ze de weg banen naar Pound's grote werk, de Cantos. Cino is één van zijn hertalingen van dertiende eeuwse Italiaanse dichters. Ik kwam aan de strofe:

Pollo Phoibee, old tin pan, you
Glory to Zeus' aegis day,
Shield o' steel blue, th'heaven o'er us
hath for boss thy lustre gay.   

Dat 'old tin pan' had ineens mijn aandacht. Ik ken Old tin pan alleen uit de muziekwereld. Tin Pan Alley was een buurtje in Manhattan waar zich tijdens de eeuwwisseling van de negentiende naar de twintigste eeuw muziekproducenten vestigden. 


Ik wist van de actie van Pete Townsend om de Londonse Tin Pan Alley, de 12 Bar Club op 26, Denmark Street, voor de sloop te bewaren. Wat doet een vroeg éénentwintigste eeuwse mens in zo'n geval? Juist, hij gaat surfen. Ik beland op narkive.com (news archive) en vind daar een negen pagina's tellende discussie juist over deze strofe. Een zekere Marius Hancu vroeg zich acht jaar geleden af wat dat old tin pan nu betekende en wat het hier moet. 
De algemene mening van degenen die reageerden is dat old tin pan het geluid van een krakkemikkige piano is. Want in dat buurtje van Manhattan waar zich rond 1890 al die muziekproducenten vestigden kon je uit bijna elk huis pianoklanken horen, wat nogal een kakofonisch effect had. Maar waarom scheepte Pound dan Apollo op met dat epitheton old tin pan? Voor wie de discussie in alle rust wil lezen is hier de link:

http://alt.usage.english.narkive.com/xnaYH4ow/old-tin-pan.

Zelf hou ik het voor nu op de reactie van een zekere John Dean uit Oxford:

'"Pollo Phoibee" may be a pun on 'polyphloisbic' meaning 'loud roaring' which
may be an epithet used of Apollo and tin pans make a loud noise if rattled.
Like George Bush.

Reading all your quotes over the last few days I'm coming to the conclusion
that Pound was taking the piss. When he wasn't fighting in the Captain's
tower with Eliot.'


Ezra Pound! Het lezen van zijn gedichten vergt wat doorzettingsvermogen. Je moet een beetje achtergrondkennis hebben, dan wel verwerven. Het helpt bijvoorbeeld om enige weet te hebben van de betekenis van 'aegis.' Maar is dat niet vaak zo bij grote kunst? En dat is geen helaas. Integendeel. Twee (of drie) keer aandachtig lezen, luisteren of kijken, levert (drie-)dubbel plezier op. En daarna elke keer weer opnieuw.   

Geen opmerkingen: