Mijnheer Kostwinner is klaar voor het geprek

 

Mijnheer Kostwinner is klaar voor het gesprek

 

Een van de basiselementen van Vergeet mie nait is dat we de bewoners van het Tuntlerhuis in Ter Apel aan het praten krijgen. Over hun verleden, de oorlog, liefdes, de dood, herinneringen aan hun ouders, aan het eten, kinderliedjes, hun woonplaats, vrouw, man en/of kinderen. Dat gaat kriskras, maar met steeds terugkerende uitdrukkingen die hen als een anker op één plek houden in de woelige baren die het vergeten in hen teweeg brengt. Uit die herhalingen en aldoor veranderende  schakeringen in de geuite emoties rijgen zich de levensverhalen onopgesmukt aaneen en krijgt een ontroerend gedenkteken ijzersterk zijn vorm. Om niet meer te vergeten. 

Betsy en Marian

Ondertussen gaan de voorbereidingen voor de grote volksverhuizing over 2 weken gewoon door. Wat moet er allemaal mee? Wat blijft er allemaal achter? En wat kan ROODPALEIS voor de expositie (3 - 11 januari 2013) en de voorstelling (10, 11 en 12 januari 2013) gebruiken?

 

 

Collage NOVO

 

Vergeet mie nait

 

 

Afscheid van PTH Ter Apel begint

22 november zal de laatste bewoner uit het PTH vertrokken zijn. Vandaag troffen we in de recreatiezaal de eerste grote tekenen van de verhuizing aan. Maar... het orgel blijft. Istvàn Koning speelde voor ROODPALEIS Bonne nuit les petits van Claude Laydu die zich weer baseerde op een oude renaissancemelodie. Wie herkent de melodie nog? Hoort er iemand een diepgebromd 'Welterusten' op het einde?
We gaan het orgel misschien gebruiken in Vergeet mie nait (10, 11 en 12 januari 2012). Pas dan zegt ROODPALEIS 'welterusten' tegen het Professor Tuntlerhuis.

Leestafel 10

 

Ik lig ver achter bij mijn leestafel. Dat komt door Vergeet mie nait in het Tuntlerhuis in Ter Apel en... door mijn roman. Maar snel iets over Die Schmelze (2007), een uit het Fins in het Duits vertaalde wetenschaproman van de milieuactivist Risto Isomäki. Wetenschap en milieuactivist, dan is literaire spanning en kwaliteit vaak ondergeschikt aan de boodschap. Dat is bij deze roman ook het geval. Mij hindert het niet al te zeer. Ik wist te weinig van het ijs op Groenland en Atlantis voor de kust van Gujarat. Met de iPad op schoot op google-maps is Die Schmelze goed te volgen.

Risto Isomäki

Waar ik me er nooit van bewust ben geweest, is dat grote dingen even snel kunnen gebeuren als de kleine. Jij kijkt er niet van op wanneer een rotje in de fractie van een seconde uit elkaar knalt. Dat dat even snel het geval kan zijn met de enorme gletsjers van Groenland en dat de zeespiegel dan in een mum van tijd 60 meter kan stijgen (tot ver aan de Europese en Amerikaanse kusten), dat realiseer je je niet. Je denkt altijd dat dat - vanwege de omvang - zijn tijd nodig heeft. Tel daarbij op dat vele kerncentrales in de buurt van de zee liggen. Ja, dan is het nog maar de vraag of die dingen bij ons beter beveiligd zijn dan die in Japan. Isomäki stoelt zich op gedegen onderzoek. Maar ik lig er niet echt wakker van. Ik lig eerder wakker van de wat flauwe liefdesgeschiedenis en de krakkemikkige dialogen. Ze doen een beetje denken aan De Celestijnse Belofte - een van de weinige boeken die ik niet ten einde lezen kon. Die Schmelze heb ik helemaal ten einde gelezen. Spannend om te weten dat we op een gigantisch kruitvat van smeltend ijs zitten. 
Verbogt en Vörömarty volgen a.s.a.p.

Spiegels ROODPALEIS naar PTH Ter Apel

Erfgoedcentrum Veenhuizen 2009

Bij ROODPALEIS gaan we zorgvuldig met onze spullen om. De 40 spiegels die we tussen 2009 - 2010 in de Memento-series hebben gebruikt, lagen opgeslagen in Gieterveen. Dit jaar gaan we ze hergebruiken tijdens het Vergeet mie nait-project in het Professor Tuntlerhuis in Ter Apel.

Ruben Bosch, onze productieleider

De spiegels krijgen een plek in de expositie in de recreatieruimte van het PTH. Vandaag hebben we ze opgehaald. Ruimte voor enkele impressies  over de mogelijkheden die het werken met de spiegels biedt. Het eerst gebruikten we ze in het erfgoedcentrum Veenhuizen.

Mark Yeoman op de schommel

 

Daarna volgde de voorstelling Memento, waar ze de hoofdmoot van het decor uitmaakten. Na Memento was het Martiniziekenhuis tijdens Noorderzon aan de beurt. Ik word nu nog licht epileptisch wanneer ik aan de opbouw terugdenk. Oordeel zelf.

Lars Unger en Laurens Dijkstra (rechts)

bij de bouw van Memento PUR

 

Memento PUR 

In de P.I. Groot Bankenbosch hebben we ze voor Lili PUR spaarzaam ingezet. Een foto van de set.

In het Wilhelminaziekenhuis Assen was de installatieruimte 3 meter diep, 1 meter breed en twee meter hoog. 

Tijdens de opbouw

Naast de spiegels hergebruiken we ook de banner van mijn eerdere kameropera Stundenlang (2004-2006).

Erfgoedcentrum Veenhuizen

Martiniziekenhuis Groningen

Wilhelminaziekenhuis Assen

 

Leestafel 9

Tom Dalpathado is een oude kennis. In de jaren zeventig van de vorige eeuw was hij directeur van de Ceylon Gelukig Board. In die functie reisde hij in 1978 naar Nederland, waar hij het bijna bestierf van heimwee. Op een winteravond waaide hij bij ons binnen - we woonden in Heerlen, waar ik een café uitbaatte. Glimlachend, maar volledig de kluts kwijt. De volgende ochtend hebben we hem een heus Singhalees ontbijt geserveerd. Diezelfde dag liet hij zich verleiden tot een bioscoopbezoek. Op een uithangbord had hij Colombo zien staan. Oudere lezers weten nog wel dat dat de hoofdstad van Sri Lanka is. Hoe kon Tom weten dat dat Colombo een lokkertje was om de ongelikte Heerlenaar naar Cassavetes'  A Women under the influence (1974) te lokken.  Een ongelukje komt nooit alleen. Tom vergiste zich een tweede maal.

Eenmaal in de bioscoop belandde Tom in de foute zaal. Daar speelden ze Schulmädchen Report . Later vroegen we hem wat hij van een dergelijke film vond. Hij knikte zo van 'ja, ik weet het niet zo goed' en murmelde een beetje bedroef: 'I think it was about young people and their problems?'

Ik doe Duras natuurlijk niet recht, wanneer ik Moderato cantabile (1958) afdoe als een boek over jonge mensen met hun problemen. Daarvoor is haar La Douleur een te aangrijpend ego-document. Moderato cantabile is een experiment, een geschrift - voor schrijvers interessant. De recensies prezen het verhaal de hemel in. Ik was blij dat het boek niet dik is. Verveeld heb ik me niet (daarvoor moet ik wanneer ik Frans lees te goed opletten). Maar  pagina na pagina gissen wat er gebeurt of gebeurd is? Of wat de onderliggende oorzaken zijn van het licht gestoorde gedrag dat de twee hoofdpersonages vertonen? Het was aan mij - - vroeg ééntwintigste eeuwse droogstoppel - niet echt besteed. 

In 2009 heb ik de school in Zuid Viëtnam bezocht, waar Duras les gaf. Onze gids Q'ong had het de hele tijd over de 'boobs of the Duras.' Zouden Oost en West elkaar ooit ontmoeten?

Vergeet mie nait

met Betsy Torenbos voor het PTH Ter Apel

 

22 november 2012 verhuizen de laatste bewoners van het Professor Tuntlerhuis (PTH) in Ter Apel naar Parkheem in Stadskanaal. Het PTH is voor het Westerwold wat Sint Jansgeleen voor Geleen is of de Lückerheidekliniek voor Kerkrade. Het is een plek waar je van hoopt dat je er niet belandt. Helaas, mensen dementeren nou eenmaal. Alzheimer is een afgrijselijke ziekte. Maar de ziekte heeft een gezicht. Een aangrijpend en tegelijk ontroerend pretentieloos gezicht. Dat zagen Betsy Torenbos en ik vanochtend in de ontmoetingsruimte. Activiteitenbegeleidster Marianne speelde met de bewoners een simpel spel met kegels.De bewoners zaten in een driekwart vierhoek rond de kegels. Soms schrokken ze op, omdat ze aan de beurt waren of bij de hand genomen werden. Sommigen wisten wanneer ze eenmaal in het midden stonden niet meer wat ze daar deden. En toch, de angst en de afschuw voor de ziekte weken voor de simpele liefde die je voor deze mensen kunt voelen. Illustratief is de monoloog van Marleen Paulissen uit Groeten uit Hekkum van Io Vivat (beneden aan dit bericht).

 

Op de plek van het PTH gaat de gemeente een park aanleggen. Maar voordat het gebouw gesloopt wordt, neemt ROODPALEIS bezit van het complex.
23, 24 en 25 januari 2013 speelt in het PTH Vergeet mie nait, een theatervoorstelling met de duur van drie kwartier. Voorafgaand aan de voorstelling wandelen de bezoekers een uitgezette route door het gebouw. Een korte audiovisuele reis door een verleden dat vreemd en herkenbaar is, verwarrend en dierbaar. Een verleden dat opgetekend is o.a. door jongeren van 12 - 15 jaar die hun grootouders hebben geïnterviewd over de grote en kleine gebeurtenissen en belevenissen in hun leven. Hun opdracht is: op zoek naar het verborgen verhaal.
Betsy Torenbos interviewt zelf de huidige bewoners van het PTH. De huidige werknemers van het PTH vraagt ROODPALEIS om hun persoonlijke belevenissen met de bewoners en de instelling op te schrijven. Het verzamelde materiaal verwerken we tot een theatervoorstelling. Maar we vormen het materiaal ook om zodat we het PTH er hoorbaar en zichtbaar mee kunnen aankleden. Samen met de jongeren toveren we het PTH om tot een verhalen- en kunstinstallatie vol voorwerpen, muziek, beelden, teksten.
Aan Vergeet mie nait is verder nog een maaltijd gekoppeld, bereid door Vrouwen van nu uit Ter Apel. De vrouwen bereiden in live coocking sessies regionale recepten. De recepten worden bijeen gebracht in een kookboekje dat tijdens de voorstellingen (en natuurlijk ook daarna nog) te koop is. De opbrengst komt ten goede aan stichting Alzheimer.
Op het ogenblik onderzoeken Betsy en ik de talloze mogelijkheden die het PTH voor on en Vergeet mie nait nog in petto heeft. Vandaag, 10 oktober hebben we de echte start gemaakt.




Monoloog van Marleen Paulissen
uit de de voorstelling van Io Vivat
Terug naar Hekkum